Op een dag moet je één en ander onder ogen zien. Wat je eens had, heb je nu niet meer. Wat je ooit kon aanraken, zacht kon beroeren omdat het van jou, voor jou, bij jou was of van jou, voor jou, bij jou zou kunnen zijn, is nu ver van heinde. Zelfs al was het toen niet tastbaar, zelfs al was het toen enkel tastbaar. Toenmaals en destijds was de hele mikmak binnen handbereik, Sylvia Plath's vijgenboom hing afgeladen boordevol en elke vrucht was rijp of schier paraat, en je stond met een op gulzigheid gelijkende gretigheid klaar voor, nu ja voor alles wat er maar komen zou, maar je wist vooral dat er veel en overvloedig op komst was.

Eén en ander heb je dicht bij je kunnen houden. Veel van het belangrijkste, zo veel van het waardevolle. Geen krabbel werd ooit het lezen waard dankzij kapotrelativering op eender welke schaal, dus geef je je af en toe met graagte over aan de weemoed. Enkel vanuit die mistroostigheid groeit een onrustig verlangen dat afdoende is om tot actie aan te zetten. De protagonist behoeft dorst tot zijner moed en kracht gekeerd. Verheft wanhoop tot een diepere liefde en breekt allengs de misantropie die menigeen nooit kan verzaken.

Omstreeks een derde van het relaas, wellicht een pak verder. Zienderogen keert en wringt en stuipt het. Tot die tijd aanbreekt waarop dit alles ooit terug weer misschien hopelijk. In de helaasheid dolen vele wapenbroeders en het sein is nabij. Door- en verder- en voortgaan! Wees gerust, en dan zal alles ooit terug weer misschien hopelijk. Je toekomstige gelijk je verlorene. En al wat rest is al wat het waard is te heroveren. 

Vanaf het eerste woord ben je gekluisterd. De openingszin neemt je bij de hand en laat niet meer los. Je wordt meegevoerd doorheen de regels, en verdwijnt in een wereld waarin je hang naar escapisme en melancholie gevoed wordt. Nostalgie naar een tijd en plaats die eigenlijk nooit bestaan heeft, maar waaraan toch je dromen en verwachtingen verbonden zijn.

De heerlijke cadans van de ritmische woorddans stuwt je aan hoge snelheid doorheen de hoofdstukken. Pagina na pagina omslaand wordt je omgeving een troebele waas waarin niets van betekenis gebeurt of tot je doordringt. Je kan het niet laten om op een nieuwe rechterbladzijde al eens vluchtig de laatste zinnen in je op te nemen. Gedwee en plichtsbewust verleg je toch je aandacht naar de andere kant, om je daarna sneller en almaar sneller door de rechterbladzijde te ploegen, want de bladzij moet om en het wachten is moeilijk en duurt te lang.

Plots, veel te vroeg, begint het volume aan papier in je rechterhand wel erg te slinken. Een lichte paniek overmeestert je. Wat hierna? Wat als dit het beste is dat ik ooit zal lezen? Wat als ik nooit meer een boek in handen krijg dat me zo ontroert, zo troost? Misschien stort de hele beschaving wel in op het moment dat ik het boek dichtklap, en is dit het laatste dat ik ooit las, of het enige werk dat ik in de toekomst nog kan lezen? Je wil nog geen afscheid nemen van deze wonderlijke woordenwereld die je zo omarmd heeft. Je vreest het eindeloze niets na de laatste pagina.

Dus je tempo vertraagt. Elke bladzijde die je nu leest brengt conclusie en eindigheid. Je moet wel verder. Het verhaal moet uit, de woorden moeten op. En dan de laatste, eindeloze pagina. Tot die niet meer eindeloos is, en je jezelf plots oog in oog vindt met het aller- allerlaatste woord van de aller- allerlaatste zin op de aller- allerlaatste bladzij. Met een droge, zachte plof sluit je het boek, waarvan je nog even het aangename, ouderwetse gewicht in je hand voelt. Je zet het boekdeel terug op de plank met een lichte zucht, en je gaat even zitten.

Na een poosje sta je terug op. Langzaamaan zoemt een zinderende verwachting doorheen je hele lichaam. Een volgend boek om uit te kiezen, om te verslinden. Alleen maar goeds op dit pad, enkel maar hoop en vertrouwen, hop met de geit!

Geen centerfold of spread voor dit onooglijke wonder van de natuur. Ook geen detailopname in een natuurdocumentaire van het niveau dat deze enkel maar door David Attenborough kan ingesproken worden. Zero resultaten in de afbeeldingensectie van Google, en nog veel minder bij Bing. Naar vermeldingen in de annalen, beelden in encyclopedieën of enige erkenning in welk cultureel referentiekader dan ook is het vergeefs zoeken.

Nochtans vindt het net zo goed als al de andere dwarrels al kristalliserend zijn weg doorheen het eindeloze labyrint van troposferische microklimaten die het zijn typerend complexe maar vooral geometrisch zo bevredigende en volmaakt unieke vorm schenken. Waarom dan geen bloemen, kussen en champagnedouche, waarom geen handgeschud en staande ovaties, nog geen greintje aandacht voor deze ultimus inter pares?

Waarschijnlijk doet het er ook helemaal niet toe, want na een zacht neerstorten op de uitgestoken tong van een kat vol verwondering - die meteen daarna omslaat in volslagen onverschilligheid over het hele gebeuren - smelt het sneeuwvlokje moedwillig uiteen. Kristal na onberispelijk gevormd fragmentje geeft het zijn afzonderlijke atomen terug prijs aan de deeltjeszee. Om later de hele reis opnieuw vol goede moed aan te vatten.

Nieuwe deeltjes, nieuwe omstandigheden, nieuw sneeuwvlokje. En een volledig nieuwe trip doorheen de wolkfabriek. Zingt 'Hosanna in de hoge' en juicht zeven maal zevenwerf hoera want de bevroren Heiland is geboren. Zet de spotlights nu maar niet te hard, we willen de goden niet verzoeken. De kat ligt al lang terug binnen, spinnend voor de stoof. Het Uitverkoren sneeuwelingetje baant zich een vrije val naar de zaligheid. Bedeelt zijn innerste deeltjes en begint de hele drommelse reis van voren af aan en...

Later zal men spreken van de onmogelijkheid en de onuitvoerbaarheid en de onspreekbaarheid. Het liefst wil je nu toch die haarscherpe foto, dat ongekende beeld van dat prachtige lelijke sneeuwvlokje zien.

Bezie vlakte, berg, en dwarse stroom doorheen het schiereiland gesneden en weet dan dat ontzag de Visigoot, Feniciër, Kelt en Moor vervult. Het gehele Iberische pantheon verzamelt zich rond hun aanbidders en laaft zich compleet holderdebolder om zich dan later op de avond nog eens goed te gaan bescheuren met het Griekse zootje ongeregeld. 

Als Mohammed niet naar de berg komt, dan trekt die hele berg zich daar erg weinig van aan. Op de Everest kan je over de koppen lopen en de vuilniskar rijkt niet hoog genoeg om alle rotzooi tijdig mee te nemen. Hier hebben straten namen als 'Calle de la Soledad', dan moet je niet afkomen met een door eindeloos getrippel afgesleten rotsblok tot aan de hemelen. 

Eenmaal boven weet de Visigoot, Feniciër, Kelt of Moor: hier. Eenmaal boven - ze waren altijd al boven (wat is boven voor een god?) - weet het Iberische hemelkind uit te brengen: 'Now I am become death, the destroyer of worlds'. Ja, ook in Spanje spreken de goden de taal van Shakespeare. Ook in Spanje kent men Oppenheimer en Vishnu. Ook in Spanje menen goden te moeten vernietigen om te kunnen scheppen.

Noch berg, noch vlakte, noch Kelt of Visigoot, geen andere ziel of zielloze zal het hemelgewelf nog breken of bereiken. Geen mens, halfgod (Achilles krijgt onderhand toch weer erg veel trek in ambrozijn), zelfs geen volledige onvervalste heuse rasechte godheid mag nog binnen zonder kloppen, en er is geeneens een deur om op te kloppen. Fin, point final.

De Romeinen veroveren heel Hispania, heel Hispania? Nee, één klein dorpje biedt dapper weerstand... Ze lopen allemaal verloren in de straat vol eenzaamheid.

Herakleitos verlegt een kei en trekt een sprintje herwaarts, panta rhei. De rivier bestaat op dat moment natuurlijk niet meer, en een nieuwe voorgloed dient zich aan om zingeving te voorzien. De woorden die we vandaag, morgen, nu spreken betekenen morgen, vandaag, nu weer net iets anders, en zijn niet meer die woorden. De betekenis erachter is dan onbestaande, althans totaal van aard veranderd. En wie vindt op dat moment nog de woorden om ze te duiden en van betekenis te voorzien?

Ze bestaan. Maar bestaan niet in deze zin, niet in deze snaar des universums. Las palabras de amor, misschien wel de enige echte, bestaande woorden van Freddy en trawanten, die met hun onhebbelijke bombastiek soms de juiste snaar weten te vinden. Meestal niet. Ook in deze niet, jammer genoeg.

Wat graag zou je dan kunnen springen in dat bad van onverschillige ongena, met uitsluiting van socialiteit tot gevolg. Toch één glorieuze dag lang. En dan de diepte en de woorden en dan niet meer.

We hadden het uiteraard over de onvermijdelijke Bram Vermeulen, zijn steen, en zijn aanzetten tot het nuttigen van onmetelijke sloten rode wijn (voorheen water). Meer hoeft hierover niet gezegd.

Het voorvertrek baadt in het licht van belofte. Hoop en vertrouwen stuwen immer voorwaarts, er is geen terug eenmaal je gesprongen bent. De weg voorop slingert vooralsnog enkel de goede kant op.

Lievelingsonderbroek gepakt, geen sokken zonder gaten gezakt, en alles wat resteert van de schaarse bagageruimte volgepropt met leesvoer. Tijd doet lezen, doet denken. Op een jaar tijd kan je het een en ander. 'So many books, so little time', wordt nogal dubieus aan Zappa toegedicht, maar dat maakt het niet minder waar. Moeilijkste beslissing: welke boeken mogen mee.

Edoch, in een jaar kan je het een en ander. Nu nog schijnt dat jaar schier eindeloos te zijn, een doosje dagen dat blijft geven, allemaal in te plannen met vooral heel veel niets. Net als toen je nog een kind was, en de zomervakantie voelde alsof die nooit zou eindigen. Ik kom bij jou spelen van 2 tot 5, elke dag, vanaf vandaag tot altijd.

Toch is dat jaar evengoed een eenvoudig te proportioneren en zich verraderlijk snel herhalend fenomeen. Voor je het weet is de zomer voorbij en voor je het weet is het alweer zomer. Dan maak je een balans op, en laat je die balans maar voor wat ze is, en ga je toch weer gauw in het zonnetje zitten, boek in de hand. En begint het allemaal opnieuw?

In een jaar kan je nogal wat, maar eerst nog even baden in dat beloofde licht, vol hoop en vertrouwen, toekomstmuzakje op de achtergrond.

Noem het geen blog, liever een digitale woordenknuffel voor liefhebbers van kuierende praatjes over niemendalletjes, rollende regelgolven, meanderende mijmeringen langs grote vragen, en veel belangrijker en talrijker nog, de aller- allerkleinste prangerds, een online stekje voor raaskalderij van eigen makelij, waar geen deadlines of regelmaat, tekstlengtes of inhoudelijke verbeterrondes aan te pas zullen komen. Dat bekt iets beter, toch?

Klachten, fanmail en liefdesbrieven kunnen per gele briefkaart verstuurd worden naar het volgende adres: Spanje.

Tot schrijfs!
Jon